Quizvraag: hoeveel mensen zie je op deze foto? Twee plus een arm? Helaas fout! Het zijn er zes (die arm meegeteld). Misschien een beetje flauw, maar het raakt wel precies de kern van dit hightech leslokaal. Je ziet hier de OneRoom, een hybride lesruimte waar cursisten van Radboud in’to Languages zowel online als fysiek een taalcursus kunnen volgen (zie ook deze korte video). In dit lokaal op de campus van de Radboud University in Nijmegen versmelten twee werelden met elkaar. Welkom in de virtualiteit.
Innovatie is vaak een proces van de lange adem. Maar soms kan het ook razendsnel gaan. Tot begin maart 2020 had iedere taalcursist bij In’to Languages les op de campus in Nijmegen. En toen kwam corona. Binnen een week zat iedereen in een ‘virtual classroom’. Het was niet ideaal, al wende het virtuele klaslokaal best snel. Toch verlangden veel mensen terug naar het fysieke contact. Corona bleek echter hardnekkig en met de Haagse instructie ‘blijf thuis bij klachten’ ontstond een nieuw probleem. Hoe zorgen we dat iedereen (letterlijk) bij de les is? Het toverwoord was hybride: een combinatie van fysiek en online.
Maar wat het ei van Columbus leek, bleek bij nader inzien toch minder rooskleurig. Waar je online met een laptop en Zoom klaar was, moest in de collegezalen heel wat meer gebeuren. Veel tijd (en ook geld) was er niet, dus bleef de hybride inrichting in de meeste gevallen beperkt tot een webcam op een statief en een microfoon. Het gevolg: slecht geluid, onzichtbare online deelnemers, weinig interactie. Geen wonder dat docenten en studenten last kregen van ‘hybride huiver’. Geef ze eens ongelijk.
Dat het ook anders kan, bewijst In’to Languages met de OneRoom. Een goede hybride ervaring begint bij goede techniek: geluid, camera’s en zichtbaarheid van de online cursisten zijn essentieel. Als je dat op orde hebt, kun je aan de didactiek gaan werken. Want net als online lesgeven werkt ook hybride lesgeven weer net even iets anders. (Je leest er hier meer over.)
Naar welke toekomst wijst dit hybride verandersignaal? De mens is en blijft een sociaal wezen. Ook in de toekomst zullen mensen elkaar willen opzoeken om samen ervaringen op te doen, van gedachten te wisselen of te leren. Maar het is niet langer relevant of je dat in levenden lijve doet. De harde scheiding tussen fysieke en virtuele aanwezigheid verdwijnt en maakt plaats voor de virtualiteit. Hoe ziet die er uit? Stel je de hologrammen van ABBA voor in een immersive room en je krijgt een aardig beeld. Het leslokaal van de toekomst is gevuld met flexibel meubilair, waardoor elke denkbare opstelling mogelijk is. Op de muren en in de ruimte zelf kunnen objecten of omgevingen 3D worden gevisualiseerd. Zo ook hologrammen van personen. Op die manier kunnen virtuele cursisten vrij bewegen tussen de fysieke cursisten en met ze communiceren. Praten tegen een virtuele afbeelding. Klinkt dat gek? Bij videobellen doe je eigenlijk hetzelfde. En dat is sinds corona de normaalste zaak van de wereld. Stiekem zitten we al een beetje in de virtualiteit.
Verandersignalen 